Τετάρτη, 4 Δεκ 2024
- Διαφήμιση -

Συνέντευξη του γνωστού Κύπριου γλύπτη Φίλιππου Γιαπάνη για το Παιδείας Βήμα

στις

Σπουδάσατε ναυπηγική, ασχοληθήκατε με τις ταμειακές μηχανές και τους υπολογιστές για να ακολουθήσετε στα 35 χρόνια σας τη γλυπτική. Τελικά γεννιέται κάποιος καλλιτέχνης ή ανακαλύπτει την αγάπη του για την τέχνη στην πορεία;

Δεν νομίζω να υπάρχει κανόνας. Στη δική μου περίπτωση αυτό που με έσπρωξε στην τέχνη ήταν η ανάγκη να εκφράσω τα συναισθήματα μου μετά τα γεγονότα του 1974.

- Διαφήμιση -

Τα βιώματα σας είναι ιδιαίτερα έντονα. Έχετε βιώσει τον πόλεμο και μάλιστα μεταφερθήκατε και ως αιχμάλωτος στην Τουρκία κατά την περίοδο της δεύτερης εισβολής των Τούρκων στην Κύπρο, ζήσατε την προσφυγιά. Αυτές οι σκληρές μνήμες πόσο βαθιά επηρεάζουν έναν καλλιτέχνη και κατά πόσο καθορίζουν την πορεία και τη φιλοσοφία της ζωής του σε επίπεδο καθημερινό;

Στην τέχνη, όταν η ζωή σου είναι ήρεμη και γαλήνια, θα βγάλεις έργα ήρεμα και γαλήνια. Στην δική μου περίπτωση είναι το αντίθετο. Οι συνθήκες της ζωής με έκαναν «καλλιτέχνη». Τα βιώματα των 38 ημερών αιχμαλωσίας στις τούρκικες φυλακές με ξύπνησαν, έχω γίνει φίλος με τον θάνατο. Ζω ελεύθερος, μιλώ, περνώ φράκτες. Διεκδικώ. Λύκος ελεύθερης βοσκής.

Έχετε δημιουργήσει έναν μοναδικό υπαίθριο πάρκο γλυπτικής τη ‘’ Μικρή Σαλαμίνα΄΄στο οποίο μάλιστα υπάρχει ένα αμφιθέατρο, όπου λαμβάνουν χώρα εκδηλώσεις και το γυάλινο μουσείο, το Art Nest που φιλοξενεί ισάριθμο αριθμό γλυπτών με το πάρκο γλυπτικής. Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια αναφορικά με το μοναδικό στο είδος του πάρκο γλυπτικής που έχετε δημιουργήσει;

Η τέχνη ανήκει στις επόμενες γενιές. Η «Μικρή Σαλαμίνα» και το «Art Nest» είναι ο ναός της ψυχής μου. Είναι μνήμες κατεχόμενης γης. Τα μελλοντικά σχέδια είναι η δημιουργία Πινακοθήκης και Μουσείου με έργα μου τα οποία δεν υπάρχουν στην γκαλερί.

Εάν τα γλυπτά σας μιλούσαν τι θα έλεγαν;

Ζήσε ελεύθερος.

Αγαπάτε πολύ το γυμνό, με κάποιο τρόπο έχετε απενοχοποιήσει την έννοια του γυμνού στα έργα σας. Συμβαίνει το ίδιο και με τους ανθρώπους που επισκέπτονται το χώρο και με αυτούς αγοράζουν τα γλυπτά σας;

Αγαπώ τις γυναίκες. Αγαπώ το σώμα. Αγαπώ τις καμπύλες. Το σώμα δεν είναι ένοχο. Το μυαλό είναι φυλακισμένο. Τα «πρέπει» και τα «μη» πέθαναν. Γεννήθηκα γυμνός και ελεύθερος. Με έντυσαν, μου έδωσαν μια θρησκεία και δεν με ρώτησαν ποτέ. Και όταν άρχισα να αντιλαμβάνομαι ξεκίνησαν τα πρέπει και τα μη. Με φυλάκισαν. Τώρα ζω ελεύθερος. Με την πάροδο του χρόνου η νοοτροπία του κόσμου αλλάζει.

Έχετε αναφέρει σε προγενέστερες συνεντεύξεις ότι σας επισκέφθηκε παλαιότερα μία ανώτατη λειτουργός του Υπουργείου Παιδείας προκειμένου να εγκρίνει το πάρκο γλυπτικής και το μουσείο για την επίσκεψη των σχολείων. Τελικά η απάντηση που δόθηκε από μέρους της ήταν αρνητική λόγω της κυριαρχίας του γυμνού στα έργα σας. Σε τελική ανάλυση πόσο αδαείς και ερασιτέχνες είμαστε σε σχέση με τον προορισμό και τη σκοπιμότητα κάθε μορφής τέχνης;

Όχι λόγω γυμνών αλλά γιατί στα έργα μου υπάρχει το στήθος. Το στήθος είναι η πρώτη επαφή του μωρού με την μάνα, θηλασμός, ζωή. Ένα στήθος, Αμαζόνα – γυναίκα διεκδικητική, δυναμική, ελεύθερη. Μήπως τα ανοικτά μυαλά είναι επικίνδυνα; Θα βάλω σουτιέν της Αφροδίτης;

Τα παιδιά λυπάμαι, διότι εάν το 2020 το στήθος είναι αμαρτία, τότε το μέλλον λαμπρό. Πρέπει η τέχνη να μπει στα σχολεία, να γίνονται επισκέψεις σε εργαστήρια, σε γκαλερί. Η τέχνη είναι ταξίδι στον ωκεανό. Ταξίδι στην ψυχή μας. Σεβασμός στο σώμα μας, αυτό λέω στους μαθητές.

Το μάθημα των εικαστικών στα δημόσια σχολεία της Ελλάδας και της Κύπρου σχεδόν απουσιάζει. Για ποιο λόγο υποτιμάται τόσο πολύ η τέχνη στον τόπο όπου γεννήθηκε;

Η τέχνη είναι ελευθερία. Τα ελεύθερα μυαλά είναι επικίνδυνα. Η Ελλάδα ζει από τους προγόνους της. Εάν δεν υπήρχε ο Παρθενώνας, η Κνωσός, η Επίδαυρος……η γη είναι σπαρμένη με τέχνη. Εκατομμύρια επισκέπτες. Εάν υπάρχει η Ελλάδα είναι γιατί υπάρχει πολιτισμός. Στην Κύπρο υπάρχουν αρμόδιοι να απαντήσουν. Χιλιάδες έργα τέχνης και αρχαιότητες σε αποθήκες.

Το γλυπτό σας “Ολυμπιακό Πνεύμα” βραβεύτηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου. Γλυπτά σας υπάρχουν στη Δανία, την Ελβετία, καθώς και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές. Ποιές είναι οι καλλιτεχνικές σας φιλοδοξίες από εδώ και πέρα;

Καλλιτεχνικές φιλοδοξίες δεν έχω. Η τέχνη μου έδωσε πάρα πολλά. Ελευθερία.

- Διαφήμιση -
Στέλλα Τζιμπιλή
Στέλλα Τζιμπιλήhttps://www.ypatias.com/
Η Στέλλα Τζιμπιλή, Εκπαιδευτικός - φιλόλογος - Συγγραφέας. Σπούδασε φιλοσοφία στη Φιλοσοφική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη συστηματική φιλοσοφία. Υπ. Διδάκτωρ φιλοσοφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.