Πέμπτη, 28 Μαρ 2024
- Διαφήμιση -

H συνέντευξη του γνωστού ταλαντούχου συνθέτη Αντώνη Μιτζέλου για το Παιδείας Βήμα

στις

Η μουσική μας ταξιδεύει χωρίς όρια, μας κάνει να ονειρευόμαστε, να συγκινούμαστε, να αγαπάμε πέρα και πάνω από το φως. Αν η μουσική αυτή είχε όνομα θα είχε αυτό του Αντώνη Μιτζέλου, του ταλαντούχου συνθέτη, του χαρισματικού κιθαρωδού, του τραγουδοποιού. Με αξιόλογες συνεργασίες στο βιογραφικό του, όπως αυτές με την Ελευθερία Αρβανιτάκη και το Γιάννη Κότσιρα μέχρι τη Caesaria Evora και τους Spyro Gyra έχει αφήσει το μουσικό του στίγμα τόσο στην ελληνική όσο και τη διεθνή μουσική σκηνή.΄’Ενας φύλακας άγγελος’’ της μουσικής, που αν και είναι ‘’Με το ίδιο μακό΄ συνθέτει και τραγουδάει με ‘Ψυχή βαθιά’.

Στέλλα: Ζούμε σε μια εποχή με έντονες προκλήσεις, όπως το μεταναστευτικό, τους Τούρκους, τον Covid, την οικονομική ύφεση. Πώς διαχειρίζεστε την όλη κατάσταση; Πιστεύετε ότι θα βγούμε νικητές ή ηττημένοι;

- Διαφήμιση -

Αντώνης: Είτε νικητές, είτε ηττημένοι η ζωή στον πλανήτη γη γύρισε σελίδα με τον COVID. Προετοιμαζόταν πολύ καιρό με τα γεγονότα της Νέας Υόρκης, με τους Πύργους που πέσανε, την πτώση των ηθικών αξίων και την εμπορευματοποίηση των τεχνών. Eτέθησαν έτσι οι βάσεις για μια νέα ζωή. Τώρα ο Covid ήρθε να μας χαϊδέψει τα μαλλιά με την επιβολή μιας μικρής κάστας ανθρώπων κατά του πλανήτη της Γης. Δεν έxει νικητές και ηττημένους αυτό το παιχνίδι. Είναι ξεκάθαρο γεγονός και δεν υπάρχει περιθώριο αντίδρασης, γιατί βρίσκεται ακόμη στο αρχικό στάδιο, στην αρχή της εξάπλωσής του. Και δε μιλάω για τον Covid, μιλάω για τη νέα τάξη πραγμάτων. Στωικά και μόνο με υπομονή μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε επί του παρόντος. Ο άριστος των τρόπων είναι να αυξήσουμε την ποιότητα της παιδείας μας, γιατί αναπτύσσεται πλέον μια νέα επικίνδυνη κατ΄ εμέ μορφή παιδείας – πολιτισμού που έχει ως κέντρο το ασύνορο κράτος, την απρόσωπη κοινότητα και κυρίως βεβαίως το ανάλγητο κεφάλαιο. Πρέπει να επιστρέψουμε στον ανθρωποκεντρικό πολιτισμό, ο οποίος μας δίνει το δικαίωμα να αναπτύξουμε την χαρά και την λύπη. Το απαύγασμα μιας σκέψης που καλλιεργήθηκε επί χιλιάδες χρόνια και εκφράστηκε με το συγκλονιστικό απόφθεγμα του σοφιστή Πρωταγόρα «πάντων χρημάτων μέτρων άνθρωπος» έχει μπει πλέον στο περιθώριο. Στην νέα επερχόμενη ζωή το συναίσθημα δεν υφίσταται ως σημαντικό χαρακτηριστικό ικανό να επηρεάσει το κοινωνικό γίγνεσθαι και η αρετή δεν αναφέρεται ούτε καν ως προτέρημα έστω του παρελθόντος. Άρα ποιος είναι ο ρόλος της σύγχρονης Παιδείας; Ακόμη και αυτό καθαυτό, το θέμα της Παιδείας λοιπόν είναι κατευθυνόμενο, αποκρύπτει περισσότερα από όσα φωτίζει. Επίσης στην αγωνία των νέων αρχόντων να αναπροσαρμόσουν την ιστορική αλήθεια στα δικά τους μέτρα και σταθμά, οι σύγχρονες ερμηνείες των αρχαίων κειμένων είναι ό, τι να ναι και κυκλοφορούν πολλά παραποιημένα αρχαία κείμενα από το 1800 έως και σήμερα που τα παρουσιάζουν ως αυθεντικά. Ντροπή.

Στέλλα: Ποιοί ενδιαφέρονται για τα αρχαία κείμενα;

Αντώνης : Δεν υπάρχει ανθούσα κλασική παιδεία στην Ελλάδα. Μπορεί σε χώρες όπως η Αγγλία και το Βέλγιο να υπάρχει. Και δεν υπάρχει διότι αυτό θα μας έκανε κατευθείαν υπερήφανους γι’ αυτό που είμαστε άρα και επικινδύνους δυσκολοκυβέρνητους πολίτες. Άλλωστε δεν υπάρχουν επισήμως Έλληνες «πολίτες» αλλά μονάχα Έλληνες «υπήκοοι» η απλά «ιθαγενείς». Έτσι αναφέρεται και στις ταυτότητες μας. Όλα είναι θέμα ποιότητος παιδείας. Την ουσιαστική παιδεία την λαμβάνουμε από το σπίτι και παλιότερα μάλιστα από τις γιαγιάδες και τους παππούδες που τώρα αντικαταστάθηκαν από τα τηλεοπτικά ριάλιτι. Κατάντια. Παράλληλα και μέσα σε αυτόν τον νεοταξικό ακήρυχτο πόλεμο, τώρα επανέρχεται και πάλι το Ομηρικό θέμα με έναν αβάσιμο και γελοίο τρόπο. Υπάρχουν φυσικά οι απαντήσεις έτοιμες άλλα δεν βλέπω κανέναν ιστορικό να απαντάει στους αστείους αμφισβητίες σχετικά με το αν υπήρξε ο Όμηρος, εάν η Ιλιάδα ήταν του Ομήρου ή κάποιου μαθητή του. Μα εγώ που δεν είμαι ιστορικός, μπορώ να έχω τριακόσιες σελίδες τεκμηριωμένο αντίλογο επί του θέματος. Επίσης με την αμφισβήτηση προσπαθούν να βγάλουν ψεύτη τον Αριστοτέλη, τον Πλάτωνα και τόσους άλλους που κάνουν αναφορά για τον θειο Όμηρο και το τεράστιο έργο του. Απλά βάλλουν κατά της ρίζας του Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το θέμα της παιδείας στην Ελλάδα στερείται πολλών και στην Ευρώπη χρειάζεται περιφρούρηση και αποβολή των υποθετικών ψευδοστοιχείων. Ο δρόμος του φωτός αρχίζει και επανασκοτεινιάζει, όπως ακριβώς πριν από τον μεσαίωνα.

Στέλλα: Είστε μόνιμος κάτοικος Σκιάθου;

Αντώνης: Από πέρυσι το Χειμώνα που ενεπλάκην στα πολιτιστικά του Δήμου, ερχόμουν κάθε μήνα και καθόμουν για δέκα μέρες στο νησί. Μου άρεσε πολύ. Είμαι μόνιμος κάτοικος Πειραιώς, μένω στην Καστέλα και ερωτευμένος με τις Πλάκες στη Σκιάθο, όπου συχνότατα πηγαίνω.

Στέλλα: Mε τα πολιτιστικά του Δήμου Σκιάθου τί ακριβώς έχει γίνει; Ποια είναι η εμπλοκή σας;

Αντώνης: Έχουμε κάνει αρκετά πράγματα, γι ‘ αυτό και ενεπλάκην σε αυτό που λέγεται πολιτική. Είχα βάλει μάλιστα και υποψηφιότητα για δημοτικός σύμβουλος και δε βγήκα για μία ψήφο. Ο λόγος για τον οποίο ασχολήθηκα ήταν η θέληση μου να στηρίξω τον τωρινό δήμαρχο, με τον οποίο είχαμε συνεργαστεί τα προηγούμενα δέκα χρόνια για τα πολιτισμικά δρώμενα του συλλόγου που λέγεται ‘Σκιάθος΄. Έχει γίνει αρκετή δουλειά, γιατί η Σκιάθος υστερούσε σε θέματα πολιτισμού. Ξεκινήσαμε πολύ δυνατά αλλά ήρθε ο φίλος μας ο covid και σταμάτησαν τα πάντα, οι εκδηλώσεις που είχαμε προγραμματίσει. Οι προηγούμενες εκδηλώσεις είχαν γίνει με μεγάλη επιτυχία με κέντρο τον νέο θεσμό με τον τίτλο «Η Σκιάθος των ποιητών». Δυστυχώς δεν υπάρχει ακόμα στη Σκιάθο δημοτικό ραδιόφωνο, δεν υπήρξε ποτέ Ωδείο, ούτε πολιτιστικά εργαστήρια. Φεστιβάλ Σκιάθου δεν υπάρχει, Βιβλιοθήκη δεν υπάρχει, θέατρο, ζωγραφική, γλυπτική αποτελούν ανύπαρκτες έννοιες και μιλάμε για σχεδόν 5000 μόνιμους κατοίκους, όπου το καλοκαίρι ξεπερνούν τους εκατό χιλιάδες. Υπάρχει λοιπόν ζωτική ανάγκη όλα αυτά να προκύψουν και μάλιστα θα προτιμούσα με την σύμφωνη γνώμη όλων των κατοίκων του νησιού του Παπαδιαμάντη. Τον Δεκέμβριο κάναμε εκδηλώσεις με θέμα τον Παπαδιαμάντη. Επίσης σχεδιάσαμε ένα παγκόσμιο φεστιβάλ κιθάρας το οποίο θα γινόταν μέσω της ‘’Κιθαρωδίας’’.Το να προσφέρω την βοήθεια και την εμπειρία μου σε θέματα πολιτισμού προς τους κατοίκους της αγαπημένης μου πατρίδας είναι χαρά για εμένα, αν και φοβάμαι πως τα θέματα πολιτισμού σε καιρούς οικονομικών κρίσεων υποβιβάζονται αδίκως. Γνώμη μου είναι πάντως πως ο πολιτισμός μετά το φυσικό περιβάλλον και το κλίμα αποτελεί το σπουδαιότερο τουριστικό χαρτοφυλάκιο για Ελλάδα και Κύπρο.

Στέλλα: Τί εστί ‘Κιθαρωδία’;

Αντώνης: Είναι ένα πολύ σοβαρό project που έχω ξεκινήσει από το 2012.Επι της ουσίας είναι ένα μουσικό είδος που ξεκίνησε από τους Δελφούς και έχει εξαπλωθεί σε όλο τον πλανήτη, ίσως με άλλα ονόματα, ίσως με διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά αλλά με την ίδια ουσία και καλλιτεχνικό κέντρο. Μέσω του Δήμου Σκιάθου ή του Δήμου Δελφών η ακόμα και κάποιου άλλου Δήμου που εκτιμά την μουσική, το τραγούδι και την κιθάρα σκοπεύω σε μια πολιτιστική εβδομάδα μέσα στον ερχόμενο Σεπτέμβρη, με το όνομα ‘Κιθαρωδία’ που θα είναι ένα παγκόσμιο φεστιβάλ κιθάρας με Έλληνες και ξένους κιθαριστές, λάτρεις της κιθάρας από όλη την Ευρώπη. Λοιπόν είναι και τουριστικό χαρτοφυλάκιο όλο αυτό. Δεν είναι μόνο καλλιτεχνικό το αποτέλεσμα, αλλά είναι και ένας νέος τρόπος τουρισμού για την Ελλάδα, ο καλλιτεχνικός τουρισμός. Σε ένα τέτοιο φεστιβάλ το ιδανικό θα ήταν να γραφτούν και νέα έργα σύγχρονης μουσικής για κιθάρα, όχι απλά να παίζουν κιθάρα. Με αυτό τον τρόπο παραγάγουμε πολιτισμό, δεν αναπαράγουμε πολιτισμό. Την Σκιάθο την αγαπώ και θα συνεχίσω πάντα να βοηθώ με το χέρι στην καρδιά. Επίσης θα ήθελα να διοργανώσω το Διεθνές Φεστιβάλ Σκιάθου και το Ελληνικό φεστιβάλ Σκιάθου με αγώνες τραγουδιών κατά το πρότυπο του κ. Χατζηδάκη. Το μέλλον θα δείξει.

Στέλλα: Πρόσφατα μελοποιήσατε και «Της Κοκκώνας το σπίτι» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Μιλήστε μας γι’ αυτό σας το εγχείρημα;

Αντώνης: Ναι, είχα κάνει για πρώτη φορά με αυτό το έργο τον περασμένο Δεκέμβριο μια συναυλία στη Σκιάθο. Για πρώτη φορά πλησίασα το έργο του Παπαδιαμάντη, το είχα πολύ ψηλά και δεν ήθελα να το αγγίξω. Μεγάλωσα με το έργο του, είναι ο ‘Ομηρός ‘ μου. Της Κοκκώνας το σπίτι βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το πατρικό μου. Έχει εξαιρετικό φως εδώ, η γειτονιά μου εδώ στη Σκιάθο είναι θρυλική και λίγο άγρια. Έγραψα την μουσική για ‘’Το σπίτι της Κοκκώνας ‘’με τη λογική ότι κάποιος θα διαβάζει τα κείμενα. Η συναυλία που δόθηκε στη Σκιάθο, ηχογραφήθηκε και έβαλα το υλικό για επεξεργασία στο στούντιο με στόχο να κυκλοφορήσει σε cd κανονικά σύντομα. Έχω έτοιμες προς έκδοση δυο παραγωγές. Η μια είναι της ‘’Κοκκώνας το σπίτι’’, η άλλη το ‘’Ορλάντο’’ της Βιρτζίνια Γούλφ, για το οποίο είχα γράψει και τη μουσική για τις θεατρικές παραστάσεις, στις οποίες έπαιζα και ως μουσικός επί σκηνής. Ψάχνω να βρω ένα τρίτο έργο για να ολοκληρωθεί η τριλογία.

Στέλλα: Oι πιο σημαντικοί σταθμοί στην καριέρα σας που σας βοήθησαν να εξελιχθείτε στη μουσική;

Αντώνης :Η εκκίνηση και η βάση ήταν η γνωριμία με τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και το πρώτο επαγγελματικό συγκρότημα που κάναμε μαζί, τους Τερμίτες. Οι Τερμίτες είναι ένα σημείο πορείας στην καριέρα μου, που σίγουρα δεν είναι το μεγαλύτερο αλλά είναι ένα από τα σπουδαιότερα γιατί έμεινε έργο και έμεινε ζωή. Από αυτές τις δυο κινήσεις γεννηθήκαμε, αγαπηθήκαμε και ‘’πεθάναμε’’ τη δεκαετία του’80. Κάναμε πράξη τα καλλιτεχνικά παιδικά μας όνειρα. Απαιτούσαμε να έχουμε το δικό μας ήχο, τη δική μας μουσική και να εκφράσουμε τη γενιά μας με την οποία μιλούσαμε την ίδια γλώσσα. Ξεκινήσαμε με το όραμα να κάνουμε μια παγκόσμια καριέρα με το ‘’Αρμαγεδών’’, η οποία απέτυχε παταγωδώς εκείνη την εποχή αλλά πέτυχε μετά, ενώ είχαν αλλάξει τα πάντα, είχαμε επιστρέψει στον ελληνικό στίχο και είχαμε αποφασίσει να κάνουμε τη μουσική μας στην Ελλάδα. Η Νέα Υόρκη είναι ο μεγάλος επόμενος σταθμός και η συνεργασία με την Ελευθερία Αρβανιτάκη.

Στέλλα: Ο Αντώνης Μιτζέλος τι τύπος είναι ; Ποιος τρόπος ζωής τον αντιπροσωπεύει;

Αντώνης: Είναι ο κλασικός τρόπος ζωής του διεθνούς μουσικού. Μεγάλες περίοδοι με πολύ μεγάλες εντάσεις και αντίστοιχες μετακινήσεις και τρελές κακουχίες και ακριβώς το αντίθετο μεγάλες περίοδοι στο σπίτι. Η ισορροπία η δική μου έρχεται μέσα από αυτά τα δύο. Όμως τον τελευταίο καιρό έχει ανατραπεί αυτή η ισορροπία η δική μου, μα και των μουσικών παγκόσμια, όχι μόνο στην Ελλάδα. Εμένα προσωπικά αυτό με στενοχωρεί. Το παλεύω. Η σκηνή μου λείπει.

Στέλλα: ‘’Βeyond the light’’,ένα μουσικό άλμπουμ με διεθνές εκτόπισμα. Τι σημαίνει για εσάς αυτό το album;

Αντώνης: Είναι αλήθεια ότι σε αυτό το album μιλάω για το φως του ελληνικού πολιτισμού που είναι ικανό να φωτίσει την ψυχή, τη ζωή, το παρελθόν και το μέλλον μας. Το μεγαλύτερο μέρος του cd ηχογραφήθηκε στη Νέα Υόρκη με πραγματικά πολύ σημαντικούς μουσικούς και συνεργάτες σε όλα τα επίπεδα και με το σωστό τρόπο. Φυσικά είχα ήδη μεγάλη εμπειρία που αφορούσε στη δουλειά μέσα στο studio αλλά και τη φιλοσοφία των μουσικών, την οποία ασκώ. Σε όλες τις ηχογραφήσεις που έκανα παλαιότερα πάντα κάτι έλειπε. Όταν το Beyond the light ολοκληρώθηκε, είπα ότι έκανα αυτό ακριβώς που ήθελα από όλες τις απόψεις. ‘Ένιωσα ότι και τίποτα να μην κάνω μετά από αυτό, έχω καταγράψει αυτό που θα ήθελα να μείνει από μένα σε αυτή τη ζωή. Κάναμε έξι χρόνια studio για να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα. Θεωρείται πολύ σημαντικό έργο και πωλείται σε όλο τον πλανήτη. Είμαι ιδιαίτερα ευχαριστημένος.

Στέλλα: Με τί άλλο ασχολείστε εκτός από τη μουσική;

Αντώνης: Γράφω ένα βιβλίο σχετικά με την αρχαία ελληνική μουσική. Αναζητώντας να βρω την αλήθεια περί μουσικής έφτασα στην αρχαία ελληνική μουσική. Υπάρχουν σκόρπιες πληροφορίες στα αρχαία κείμενα που έπρεπε να τις βρω και να τις συλλέξω. Ξεκίνησα λοιπόν έρευνα και ταξίδια. Το μουσικό κέντρο είναι οι Δελφοί. Το έναυσμα ήταν μια συναυλία που είχα κάνει στους Δελφούς, με μία μόνο κιθάρα για πρώτη φορά. Ηχογραφήθηκε κιόλας. Άρχισα να γράφω ένα κείμενο που να συνοδεύει την ηχογράφηση και τελικά αυτό έγινε βιβλίο. Επί Κορωνοιού κάθισα πέντε μήνες και το προχώρησα. Απαιτείται υψηλή συγκέντρωση και καταγραφή των πηγών για να αποδείξω ότι έχει βάση όλο αυτό. Μάλλον θα εκδοθεί σε τέσσερις ή πέντε τόμους. Η μουσική και οι Δελφοί είναι «ένα» και αποτελούν το πιο φωτεινό σημείο του ανθρώπινου πολιτισμού, όμως επί των ημερών μας υπάρχει ασάφεια και αμφισβήτηση επί παντός επιστητού που αφορά στο θέμα της άυλης αλήθειας από σκοτεινές ομάδες. Δικαίωμα τους μεν, δικαίωμα μας δε η συνέχεια της θεϊκής επιστήμης της μουσικής στην βάση που ωφελεί την ανθρωπότητα.

Στέλλα: Η ευτυχία, η ευδαιμονία υπάρχει για εσάς ή είναι ένα άπιαστο όνειρο;

Αντώνης: Η ευδαιμονία υπάρχει γιατί δεν εξαρτάται από εμάς. Ο ευδαίμων άνθρωπος ευνοείται από την ύπαρξη του καλού δαίμονος που μας ακολουθεί και μας χαρίζει ύπαρξη νοήματος στην ζωή. Είναι εκεί, μας περιμένει. Πρέπει να καλέσεις τον αριθμό για να έρθει. Δεν μπορεί η ευδαιμονία να είναι χρονικά συνεχιζόμενη. Θα ήταν εξαιρετικά βαρετή η ζωή μας και δε θα είχαμε λόγο ύπαρξης. Η τέχνη δεν περιγράφει κατά κανόνα τις στιγμές χαράς, εκτός από φωτεινές εξαιρέσεις. Η τέχνη εμπνέεται από τη λύπη και τον πόνο και από τη στέρηση. Στην ανάμνηση του πόνου προκύπτουν τα πολύ όμορφα πράγματα. Ακόμη και στην ανάμνηση της χαράς θυμόμαστε τον πόνο. Το άγγιγμα της ευδαιμονίας είναι το αενάως ζητούμενο της ψυχής μα και του πνεύματος. Όλες οι μορφές της τέχνης μας βοηθούν να πλησιάσουμε την ευδαιμονία με την Δελφική έννοια της προσωπικής ανάπτυξης και κατανόησης του εαυτού μας και των στόχων μας.

- Διαφήμιση -
Στέλλα Τζιμπιλή
Στέλλα Τζιμπιλήhttps://www.ypatias.com/
Η Στέλλα Τζιμπιλή, Εκπαιδευτικός - φιλόλογος - Συγγραφέας. Σπούδασε φιλοσοφία στη Φιλοσοφική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη συστηματική φιλοσοφία. Υπ. Διδάκτωρ φιλοσοφίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.