Πέμπτη, 13 Φεβ 2025
- Διαφήμιση -

Ξεσπώντας τα συναισθήματά μας στο φαγητό

στις

Η πείνα αποτελεί το αίσθημα που σηματοδοτεί την ανάγκη του οργανισμού να καταναλώσει τροφή και να καλύψει μια βασική βιολογική ανάγκη επιβίωσης. Τι γίνεται όμως όταν η κατανάλωση φαγητού γίνεται μηχανικά και μόνο για να καλύψει τις συναισθηματικές μας ανάγκες; Πολλές φορές, εμείς οι άνθρωποι, σε μια περίοδο έντονης συναισθηματικής αστάθειας και αναστάτωσης, λειτουργούμε ανορθόδοξα και καταφεύγουμε σε λανθασμένες διατροφικές συμπεριφορές.

Η ψυχική μας διάθεση και η προσπάθεια διαχείρισης των δυσάρεστων συναισθημάτων μας οδηγούν πολλές φορές στην κατανάλωση τροφής λιγότερο υγιεινής και ισορροπημένης. Άλλοτε έχουμε το μυαλό μας συνεχώς  στο φαγητό και άλλοτε καταφεύγουμε σε μια συνεχής αναζήτηση για τσιμπολόγημα τροφής που οδηγεί στην υπερκατανάλωση. Η συμπεριφορά αυτή ανταποκρίνεται στις ψυχικές παρά στις βιολογικές μας ανάγκες, με αποτέλεσμα να οδεύουμε συχνά σε ανεπιθύμητες επιπτώσεις τόσο στη σωματική όσο και στη ψυχική μας υγεία.

- Διαφήμιση -

Συνήθως, η ανησυχία, η εξάντληση, το άγχος, η μοναξιά, η πλήξη και η ανία μας οδηγούν στην προτίμηση τροφών που είναι ικανές να μας ανακουφίσουν από τη δυσάρεστη ψυχολογική κατάσταση. Έτσι, η κατανάλωση γλυκών, λιπαρών και αλμυρών εδεσμάτων μετατρέπεται σε τρόπο διαφυγής. Τα τρόφιμα αυτά που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, λιπαρά κι αλάτι δίνουν το σήμα στον εγκέφαλο να απελευθερώσει ουσίες που θα μας προκαλέσουν προσωρινά ευχαρίστηση, ηρεμία και ασφάλεια. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί στον εθισμό. Η συχνή και συνεχής κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών διεγείρει την αίσθηση της γεύσης σε σημείο που οι απλές και πιο υγιεινές τροφές να μας αφήνουν αδιάφορους. Στη συνέχεια, χάνουμε το αίσθημα του μέτρου και της ποσότητας και μπαίνουμε σε ένα φαύλο κύκλου εμμονής, ενοχής, ντροπής και κατανάλωσης.

Αν λοιπόν θέλουμε να βγούμε από το αδιέξοδο και να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο, δεν έχουμε παρά να συνειδητοποιήσουμε την κατάσταση και να αποδεχτούμε το γεγονός ότι η κατανάλωση μας αποσπά προσωρινά την προσοχή μας από το πρόβλημα, δημιουργώντας όμως στη συνέχεια πολύ περισσότερα. Σίγουρα, η  αποφυγή των αρνητικών συναισθημάτων είναι αδύνατη και όταν ο εγκέφαλος μαθαίνει να ενεργοποιείται με τέτοιου είδους τροφές χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να τον πείσουμε να αλλάξει τη συνήθεια.

Προσπαθούμε λοιπόν να δώσουμε  κίνητρα στον εαυτό μας, να σκεφτούμε αισιόδοξα και να ενισχύσουμε θετικά κάθε προσπάθεια που θα προωθήσει την υγεία μας. Για αρχή καταγράφουμε τι τρώμε, πότε και πόσο τρώμε. Αν καταγράφουμε δίπλα και τα συναισθήματά μας θα συνειδητοποιήσουμε ευκολότερα τι είναι αυτό που μας παρακινεί σε λανθασμένες διατροφικές συνήθειες.

Όσον αφορά στην ισορροπημένη διατροφή προσπαθούμε να μην παραλείπουμε γεύματα και επιδιώκουμε να τρώμε ποικιλία τροφών σε σωστές ποσότητες. Ξεκινάμε τη μέρα μας με υγιεινό πρωινό, συνοδεύουμε πάντα το γεύμα μας με σαλάτα και προτιμούμε φρούτα και λαχανικά ως ενδιάμεσα σνακ. Προτιμούμε τροφές με σεροτονίνη που είναι ικανές να ρυθμίσουν τα επίπεδα της πείνας και του κορεσμού, όπως είναι το  αβοκάντο, ο ανανάς, η μπανάνα, τα δαμάσκηνα και οι ντομάτες. Ας περιορίσουμε την αγορά και αποθήκευση τροφών πλούσια σε ζάχαρη και λίπος και ας κάνουμε ευκολότερη την πρόσβαση σε υγιεινές τροφές.

Όσον αφορά στον τρόπο ζωής μας, περιορίζουμε το αλκοόλ και το κάπνισμα και φροντίζουμε να ενυδατώνουμε τον οργανισμό μας. Η επαρκής ξεκούραση και ο ποιοτικός ύπνος  θα ενισχύσουν με τον τρόπο τους την ανθεκτικότητα του σώματός μας. Ασχολούμαστε με εναλλακτικές δραστηριότητες, αφιερώνουμε χρόνο για δημιουργικές δραστηριότητες, για μαγειρική και ετοιμασία σπιτικού υγιεινού φαγητού. Εκμεταλλευόμαστε κάθε ευκαιρία για άσκηση έτσι ώστε να αυξήσουμε τα επίπεδα της σωματικής μας δραστηριότητας.

Ας μην αφήσουμε παροδικά προβλήματα να επηρεάσουν τις διατροφικές μας συνήθειες. Με κατάλληλες δεξιότητες αυτοελέγχου θα καταφέρουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα ή έστω να τα αντιμετωπίσουμε με αισιοδοξία. Βασική προϋπόθεση αποτελεί η εδραίωση θετικών σκέψεων και πεποιθήσεων γύρω από τον εαυτό μας, το βάρος μας και το σχήμα του σώματός μας.  Βάζουμε λοιπόν στόχους, επιμένουμε, αγαπάμε τον εαυτό μας και φροντίζουμε να είναι γερός, υγιής και σε κάθε δυσκολία νικητής.

- Διαφήμιση -
Δρ. Αναστασία Περίκκου Γιωργαλλή
Δρ. Αναστασία Περίκκου Γιωργαλλή
Εκπαιδευτικός, Διδάκτωρ Διατροφής και Δημόσιας Υγείας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο με εξειδίκευση στην διατροφή των παιδιών. Ερευνητικός Συνεργάτης του ΤΕΠΑΚ και συνεργάτης καθηγήτρια του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.